Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Πρόσφυγα, στις 20 Ιουνίου 2019 πραγματοποιήθηκε μια εναλλακτική διαδρομή και μια σειρά δράσεων. Οι εκδηλώσεις συνδιοργανώθηκαν από οργανώσεις μέλη του Δικτύου Select Respect για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (μεταξύ αυτών και ο Όμιλος για την UNESCO Νέων Θεσσαλονίκης), σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης, το Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς και τον Σύλλογο Κατοίκων Περιοχής Ροτόντας και Φίλων του Μνημείου.

Η διαδρομή ξεκίνησε με μια ‘Συνάντηση συμμαχίας’ στο Οικόπολις, όπου οργανώσεις, πρόσφυγες και μετανάστες από Ελλάδα συναντήθηκαν με ακτιβιστές από τη Γερμανία.

Η διαδρομή συνεχίστηκε με τις ‘Αγορές του Κόσμου στην Αρχαία Αγορά της Θεσσαλονίκης’, όπου είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε μνήμες και εμπειρίες από τις Αγορές του κόσμου μέσα από αφηγήσεις προσφύγων. Ένας χώρος που διαιωνίζει την μνήμη, έγινε η Αρχαία Αγορά της Θεσσαλονίκης όπου πρόσφυγες αφηγήθηκαν ιστορίες για τα μνημεία των περιοχών τους και βρήκαν κοινά πολιτισμικά στοιχεία, στο πλαίσιο των δράσεων ευαισθητοποίησης για την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων.

• Όρθιος, στην Αρχαία Αγορά, ο Μεντιάν από τη Συρία μίλησε για την Χομς, την πόλη καταγωγής του που ονομαζόταν Έμεσα την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. “Οι κάτοικοι της πόλης μου”, είπε, “ήταν σαν μια οικογένεια. Υπήρχε αγάπη κι ο ένας βοηθούσε τον άλλον, κι έτσι δεν υπήρχαν ζητιάνοι. Η ιστορία της ξεκινά πριν από 5000 χρόνια. Υπάρχουν πολλοί αρχαίοι ναοί, κάστρα, εκκλησίες όπως και ο αρχαίος ελληνικός ναός Ιλ Τζαμπάλ (Elah Gabal) που ήταν  αφιερωμένος στο Θεό Ήλιο” αφηγήθηκε ο Μεντιάν. 
  Η Έμεσα  ή αλλιώς Χομς, γνώρισε πολλούς πολέμους. Όμως ο τελευταίος πόλεμος κατέστρεψε τα πάντα, “κατέστρεψε την ιστορία, σκότωσαν τους προγόνους μας και έκλεψαν τον πολιτισμό μας. Δεν εύχομαι ούτε στον εχθρό μου να περάσει αυτό που περάσαμε» είπε ο Σύρος πρόσφυγας. Απευθυνόμενος στους Έλληνες που ήταν στους θεατές πρόσθεσε: “Εσείς είστε καλός λαός…Όμορφη χώρα, με αρχαίο πολιτισμό κι αυτό δείχνει το μεγαλείο σας και την πολιτιστική κληρονομιά” και ευχήθηκε να διατηρηθεί αυτή τη χώρα χωρίς πόλεμο γιατί “οι πόλεμοι φέρνουν την καταστροφή, του σήμερα, του παρελθόντος και του μέλλοντος”.
• Ο Ράμπαρ μίλησε από την πλευρά του για την Σλεμάνιε. Μια μεγάλη πόλη του κουρδικού Ιράκ που είναι γνωστή και ως “το Παρίσι του Ιράκ”. Η πόλη αυτή ήταν πάντοτε πολιτιστικό και πνευματικό κέντρο και πόλη των συγγραφέων, ιστορικών, πολιτικών και ποιητών και καλλιτεχνών. Ιδρύθηκε από τον Κούρδο πρίγκιπα Ιμπαήμ Πασά Μπαμπάν το 1784 που της έδωσε το όνομά του πατέρα του Σουλεϊμάν. 
  “Η Σλεμάνιε είναι το κέντρο των Κούρδων που μιλάνε σοράνι. Έχει πολλά καφενεία στα οποία πηγαίνουν μόνο άντρες. Ωστόσο, πολλές οικογένειες κάνουν τη βόλτα τους εκεί και αγοράζουν γλυκά και αναψυκτικά από τους πλανόδιους εμπόρους. Είναι περιοχή με εμπορικά κέντρα στα οποία έχει πρόσβαση όλη η οικογένεια. Η πλατεία είναι και το μέρος όπου γίνονται και διαδηλώσεις ενώ οι κατοικίες είναι λίγες” συνέχισε ο Ράμπαρ, βρίσκοντας πολλές ομοιότητες της πόλης του, με τη Θεσσαλονίκη, καθώς και εκεί έχει πολλούς φοιτητές οι οποίοι φοιτούν στα πανεπιστήμιά της.

Η τελευταία στάση της διαδρομής έγινε στην Ροτόντα, με μια σειρά κοινών δράσεων. 

Πηγές:

Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ), “Μνήμες και εμπειρίες από τους τόπους καταγωγής προσφύγων σε εκδήλωση στην Αρχαία Αγορά”, Πέμπτη 20 Ιουνίου 2019.